Dân tộc Hà Nhì, một trong 54 dân tộc thiểu số của Việt Nam, sinh sống chủ yếu ở vùng núi cao phía Bắc như Lai Châu, Lào Cai, Điện Biên. Trong bức tranh văn hóa phong phú ấy, điệu múa xòe xuất hiện như một nốt nhạc tươi sáng, gắn bó chặt chẽ với đời sống tinh thần và tâm linh của người Hà Nhì. Không chỉ là một nghi thức truyền thống, múa xòe còn là một bức tranh nghệ thuật sống động, phản ánh đầy đủ những giá trị văn hóa đặc sắc và sâu sắc của dân tộc này.

Nguồn gốc của điệu múa xòe được truyền lại qua bao thế hệ như một câu chuyện đầy chất thơ, nơi mà đất trời và con người giao hòa trong từng nhịp điệu. Người Hà Nhì tin rằng điệu múa này xuất phát từ những nghi lễ cầu mùa, cầu an, là lời khấn nguyện với trời đất, thần linh để xin sự chở che và phù hộ. Trong không gian của những ngày lễ lớn như Tết Khô Gia Già, điệu múa xòe hiện lên như một biểu tượng của sự gắn kết, nơi tất cả mọi người cùng hòa mình vào vòng tay lớn của cộng đồng, tạo thành một vòng tròn không bao giờ đứt gãy, tượng trưng cho sự đoàn kết và hòa thuận.

Điệu múa xòe còn mang trong mình những tầng ý nghĩa sâu sắc. Đó là biểu tượng của sự gắn bó, là cách mà người Hà Nhì thể hiện tình yêu thương và sự đoàn kết trong cộng đồng. Mỗi người nắm tay nhau, tạo thành vòng tròn, vừa múa vừa hát. Những động tác uyển chuyển, nhịp nhàng như một lời khẳng định về tinh thần đoàn kết, cùng nhau vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Đồng thời, điệu múa xòe cũng là một hình thức giao tiếp với thần linh, như một lời cầu nguyện gửi tới các đấng thiêng liêng. Chính bởi thế, múa xòe không chỉ đơn thuần là một hoạt động giải trí, mà còn là nghi lễ tâm linh mang tính thiêng liêng.